در این نوشته می خوانید:
داشتن لثه ها و دندان های سالم برای سلامت عمومی کودک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین دلیل پزشک کودک شما با شما راجع به رعایت عادات دهانی، حتی پیش از بیرون آمدن نخستین دندان صحبت خواهد کرد. با رویش نخستین دندان های کودک ممکن است پزشک او به شما توصیه کند کودکتان نزد دندانپزشک اطفال تحت درمان وارنیش فلوراید یا فلوراید تراپی قرار گیرد تا از پوسیدگی دندان های او پیشگیری شود. این کار را می توان ۲ تا ۴ مرتبه در سال تکرار کرد. تعداد دفعات درمان به احتمال پوسیده شدن دندان های کودک بستگی دارد.
وارنیش فلوراید چیست؟
وارنیش فلوراید یکی از درمان های دندانپزشکی است که می تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان ها کمک کند و از سرعت روند پیشرفت آن بکاهد یا مانع وخیم تر شدن آن شود. وارنیش فلوراید از فلوراید تشکیل شده است، ماده ای معدنی که می تواند موجب افزایش استحکام مینای دندان (بیرونی ترین لایه دندان) شود. به خاطر داشته باشید که درمان وارنیش فلوراید نمی تواند به طور کامل مانع پوسیدگی دندان ها شود. این درمان بیشتر زمانی می تواند کمک کننده باشد که خود کودک نیز با استفاده از خمیر دندان فلورایده، به مقدار کافی، به طور منظم مسواک بزند، نخ دندان بکشد، برای قرار گرفتن تحت مراقبت های دندانی او را نزد دندانپزشک ببرید و رژیم غذایی سالمی داشته باشد.
آیا فرایند فلوراید درمانی بی خطر است؟
وارنیش فلوراید فرایند کاملاً بی خطری است که توسط پزشکان و دندانپزشکان در سراسر دنیا برای کمک به جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. طی این فرایند تنها مقدار اندکی فلوراید استفاده می شود و به ندرت پیش می آید که حتی مقداری از آن قورت داده شود. این ماده به راحتی روی دندان ها اعمال می شود و با سرعت سخت می شود. در نهایت پس از ۴ تا ۱۲ ساعت با مسواک پاک می شود. برخی برندهای وارنیش فلوراید باعث می شوند دندان ها زرد به نظر برسند. برخی دیگر نیز موجب کدر شدن آنها می شوند. با این حال، پس از پاک شدن وارنیش از روی دندان ها، رنگ آنها به شکل طبیعی خود باز خواهد گشت. اکثر کودکان مزه آن را دوست دارند.
فلوراید تراپی چگونه روی دندان ها انجام می شود؟
وارنیش فلوراید با استفاده از یک قلم موی کوچک روی بالا و سطوح اطراف دندان ها زده می شود. مواد آن چسبناک است اما با تماس آن با بزاق دهان سخت می شود. ممکن است بتوان مواد روی دندان را با زبان احساس کرد، اما امکان ندارد بتوان با لیس زدن آن را جدا کرد. اعمال وارنیش روی دندان ها هیچ دردی نخواهد داشت، با این حال ممکن است کودکان در طول فرایند گریه کنند. خوشبختانه، زدن وارنیش روی دندان ها تنها چند دقیقه طول می کشد. علاوه بر این، اعمال وارنیش زمانی که کودک گریه می کند راحت تر است زیرا در این حالت دهان کودک باز خواهد بود.
مراقبت از دندان ها پس از اعمال وارنیش فلوراید
در این قسمت به بیان دستورالعمل های کلی برای مراقبت از دندان های کودک پس از اعمال وارنیش فلوراید روی دندان های کودک خواهیم پرداخت. اما از دندانپزشک کودک خود بپرسید آیا نیاز است کار دیگری انجام دهید یا خیر.
- درست پس از اعمال وارنیش فلوراید روی دندان ها، کودک می تواند هم غذا بخورد هم مایعات بنوشد. اما به کودک خود تنها غذاهای نرم و مایعات و غذاهای سرد، یا ولرم (نه داغ) بدهید.
- به مدت ۴ تا ۶ ساعت اجازه ندهید مسواک بزند یا نخ دندان بکشد. ممکن است دندانپزشک بخواهد برای مسواک زدن و کشیدن نخ دندان تا صبح روز بعد صبر کند. اگر کودک شما تف کردن را یاد گرفته است، از او بخواهید پس از شستشوی دهان، آب داخل دهان را تف کند.
استفاده از فلوراید درمانی برای افراد بزرگسال
به طور سنتی، متخصص های دهان و دندان، درمان وارنیش فلوراید را در مراحل فعال پوسیدگی دندان ها برای کودکان انجام می دهند. با این حال، چهره پوسیدگی ها تغییر کرده است. بسیاری مطالعات نشان می دهند افراد بزرگسال گروهی هستند که پوسیدگی دندان در آنها فعال است و احتمال بروز بیماری در آنها افزایش یافته است.
ریسک فاکتورها یا عوامل خطر زایی مانند تحلیل لثه، استفاده از داروهای تجویزی، پاک کردن بیوفیلم ها یا جرم دندان ها به شکل نادرست، ترمیم های دندان که دارای سطوح مختلفی هستند، و نیز پوسیدگی های فعال اخیر، همگی افراد بزرگسال را در معرض خطر گسترش پوسیدگی قرار می دهند. این عوامل خطر زا در سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی شایع تر هستند. هر چند بیشترین استفاده از وارنیش فلوراید در افراد بزرگسال برای کاهش حساسیت عاج دندان است، اما کنترل پوسیدگی دندان در افراد بزرگسال با کمک وارنیش فلوراید موجب شده است این عمل به صورت هدفمند و گسترده ای مورد استفاده قرار بگیرد.
ریسک فاکتورهای پوسیدگی دندان در افراد بزرگسال
- وجود پوسیدگی فعال در ۲۴ ماه گذشته
- داشتن رژیم غذایی که موجب پوسیدگی دندان می شوند
- شیمی درمانی یا پرتو درمانی H/N
- وجود ترمیم های دندان دارای سطوح مختلف
- بهداشت ضعیف دهان و دندان ها
- بدون پوشش ماندن بخشی از ریشه (های) دندان (ها)
- بیرون زدگی بخشی از ترمیم و حاشیه های باز کنار آنها
- زروستومیا (خشکی دهان) ناشی از مصرف برخی داروها، قرار گرفتن در معرض پرتو، یا ابتلا به برخی بیماری ها
مطالعات بسیاری حاکی از این هستند که اعمال فلوراید به صورت موضعی برای تمام رده های سنی مفید است، اما بسته به ریسک فاکتورهایی که افراد را تهدید می کنند ممکن است برخی افراد به تعداد دفعات بیشتری نیاز داشته باشند.
تکنیک فلوراید تراپی در افراد بزرگسال
اعمال وارنیش فلوراید بسیار ساده است و می توان آن را بدون خوابیدن یا حتی نشستن روی صندلی انجام داد، حتی دندانپزشک نیاز ندارد از چراغ قوه یا دستگاه تخلیه بزاق استفاده کند. اعمال وارنیش روی دندان ها کمتر از یک دقیقه زمان می برد، به همین دلیل وقت کمی از بیمار خواهد گرفت.
اعمال وارنیش فلوراید زمانی راحت تر می شود که به صورت “رو به رو” انجام شود. بهتر است بیمار و دندانپزشک در یک ارتفاع باشند. بیمار آب دهان خود را قورت دهد، دهان خود را باز کند و سر او اندکی رو به پایین متمایل باشد. با استفاده از یک ابزار مخصوص، دوز مشخصی از وارنیش روی قلم موی مخصوص یک بار مصرفی اعمال می شود و قلم مو روی تمام سطوح دندان ها کشیده می شود. پس از حصول اطمینان از اینکه همه دندان ها پوشیده از وارنیش هستند، باید اجازه داده شود تا مواد سخت شوند. به بیمار گفته خواهد شد به مدت ۴ الی ۶ ساعت از زدن مسواک خودداری کند. پس از آن، با مسواک زدن عادی مواد از روی دندان ها پاک خواهند شد اما تأثیر آن تا ماه ها به جا خواهد ماند.
به خاطر داشته باشید:
بهترین راه حل برای حفظ سلامت دندان ها عبارتند از:
- مراقبت دائم از دندان ها با مراجعه منظم به دندانپزشک
- مصرف فلوراید به میزان کافی
- مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور منظم
- داشتن رژیم غذایی صحیح