انواع لکه های روی دندان ها و درمان های آنها

علت لک شدن و بد رنگ شدن دندان ها همیشه هم نتیجه خوردن غذاها و نوشیدنی های رنگی نیست. جمعیت خاصی هم وجود دارند که از لکه هایی رنج می برند که در نتیجه مصرف برخی داروها، فلوراید، تنباکو، یا آسیب به دندان بوجود آمده اند. بسته به وخامت لکه و نوع آن، این جمعیت های خاص ممکن است نتوانند تا میزان زیادی از سفید کردن دندان ها بهره مند شوند. البته، تا حدودی برای آنها مفید خواهد بود، با این حال، قبل از استفاده از مواد سفید کننده مهم است انتظارات واقعی از آنها داشته باشند و قبل از استفاده آنها به فکر مشورت با دندانپزشک باشند.

تیره شده دندان

اگر یکی از دندان های شما تیره تر از بقیه است، یا نتیجه تروما و ضربه به دندان است، یا جذب مواد معدنی اصلی دارای رنگدانه، یا تأثیر مصرف برخی داروها در طول دوران شکل گیری دندان ها.

غذاها و داروهایی که موجب لک شدن دندان ها می شوند: اگر تنها رنگ یک دندان مقداری با رنگ بقیه دندان ها متفاوت است، این احتمال وجود دارد که تنها این دندان به خود رنگ گرفته است. لک شدن دندان ها می تواند در نتیجه خوردن غذاها و مایعاتی اتفاق بیفتد که مصرف می کنیم و نیز داروهای خاصی که دریافت می کنیم. این اتفاق به دلایل متعددی می تواند رخ دهد، از جمله کجی دندان ها، نا صاف و زبر بودن سطوح دندان ها. اگر فرچه های مسواک تنها به یک دندان نمی رسد، انباشته شدن و شکل گیری لکه های روی این دندان سریع تر از دندان های دیگر اتفاق می افتد، که باعث می شود دندان زرد یا زرد مایل به قهوه ای به نظر برسد.

لکه های ناشی از تروما: اگر علت تیره شدن یک دندان تروما باشد به این معنا است که در طول دوره های التهاب، آهن موجود در خون عاج دندان را اشباع کرده ‏است که منجر به ایجاد یک لکه داخلی عمیق شده است یا اینکه تروما موجب ایجاد سطوح نا صاف روی دندان ‏ها شده است که باعث شده است تنها یک دندان با سرعت بیشتری نسبت به دندان های دیگر لکه ها را به ‏خود جمع کند. لکه ای که معمولاً روی سطح این نوع دندان ها بوجود می آید عموماً یا زرد رنگ است یا زرد ‏مایل به قهوه ای، و لکه های عمیق تری که داخل دندان ساختار دندان بوجود می آیند بیشتر سایه خاکستری ‏رنگ دارند.‏

لکه هایی که در نتیجه تروما بوجود می آیند در عمق عاج دندان هستند و از بین بردن آنها دشوارتر است. اگر دندان در هر مرحله ای دچار تروما شده است، این امکان وجود دارد که اعصاب داخل همان تک دندان تیره تر از بین رفته باشند. یک دندان مرده اغلب ظاهری تیره یا خاکساری رنگ دارد. تغییر رنگ پس از تروما شبیه کبودی پوست، ناشی از خونریزی داخلی حفره پالپ است (بخش مرکزی دندان که حاوی عروق خونی است). برای یافتن بهترین روش درمان برای دندان از دست رفته، توصیه می شود مشاوره ای با دندانپزشک داشته باشید زیرا فضای داخل دندان، جای که قبلاً اعصاب قرار داشته اند، به راحتی می تواند عفونی شود.

گزینه های درمانی برای تیره شدن دندان بسته به علت بروز آن متفاوت هستند

عموماً زمانی که تنها یک دندان تغییر رنگ به زرد یا زرد مایل به قهوه ای داشته است، به تنهایی و با استفاده از تری سفید کننده دندان که به صورت سفارشی ساخته شده است می توان بلیچینگ آن را انجام داد تا آن یک دندان را از سایر دندان ها مجزا کرد. وقتی رنگ تک دندان تیره رنگ با دندان های کناری خود همخوانی پیدا کرد، باید ژل بلیچینگ روی همه دندان ها اعمال شود تا به جایی برسد که دیگر امکان روشن تر شدن برای دندان ها وجود نداشته باشد.

اگر دندان خاکستری به نظر برسد، این امکان وجود دارد که دندان نیاز به بلیچینگ داخلی از طریق تزریق توسط دندانپزشک داشته باشد. هر دو راهکار نسبتاً ساده هستند و نتایج قابل قبولی در بر خواهند داشت؛ با این حال، همه موقعیت ها یکسان نیستند و متأسفانه، ممکن است برخی افراد نیاز داشته باشند از ونیرها یا روکش ها استفاده کنند.

لکه های سفید رنگ نتیجه از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان

لکه های سفید رنگی که روی دندان ها هستند که تحت عنوان دی کلسیفیکاسیون نیز شناخته می شوند یک نگرانی شایع هستند. ظهور لکه های گچی سفید رنگ روی دندان ها اولین نشانه های ضایعات پوسیده هستند، که نشان دهنده از بین رفتن کلسیم و مواد معدنی روی سطح دندان ها هستند. دی کلسیفیکاسیون مینای دندان ها زمانی اتفاق می افتد که روند معدنی سازی مجدد (ری مینرالیزیشن) دندان مختل شود. این مرحله قبل از آنکه حفره ای ایجاد شود قابل مشاهده است، و بنابراین، این قابلیت وجود دارد که با معدنی سازی مجدد از طریق بزاق معکوس شود.

بزاق دهان را از وجود ذرات غذا و بقایای آنها روی دندان ها پاک می کند، و منابعی که موجب اسیدی شدن دهان می شوند را از بین می برد. علاوه بر این، بزاق توانایی رقیق سازی و. حذف اسیدهای آلی از لایه های نازک پلاک را دارد. بزاق با یون های کلسیم و فسفات اشباع شده است. حاوی الکترولیت ها و مولکول های عالی است که برای ایجاد ثبات سطوح اسیدی و ایجاد چرخه معدنی سازی مجدد مینای دندان عمل می کند.

دی کلسیفیکاسیون (لکه های سفید رنگ روی دندان ها) یا دمینرالیزیشن (از بین رفتن مواد معدنی روی دندان ها) روندی است که طی آن مواد معدنی، و اساساً کلسیم و فسفر، توسط اسیدهای تشکیل شدهاز باکتری های داخل دهان، از ساختار دندان ها دفع می شوند. روند تکثیر و چسبندگی باکتری ها طی چند ثانیه مسواک زدن آغاز می شود، و روند تشکیل پلاک آغاز می شود. باکتری های موجود در پلاک های دندانی توانایی تکثیر شدن در محیط اکسیژن دار را دارند. بدون مراقبت های بهداشتی صحیح و مناسب دهان، پلاک های باکتریایی ضخیم و ضخیم تر می شوند و مانع نفوذ بزاق می شوند؛ بنابراین باعث می شوند کلسیم و یون های پروتئین بخشی از دندان ها که با آن در تماس هستند، درون پلاک هایی که تارتار تشکیل می دهند پخش شوند. در نتیجه لکه هایی شروع به شکل گیری و ظاهر شدن می کنند.

درمان لکه های سفید رنگ روی دندان ها (دی کلسیفیکاسیون)

برای معدنی سازی مجدد ضایعات سفید رنگ روی دندان ها لازم است پس از برداشتن و زدودن پلاک های دندانی و تارتارها، دندان مستقیماً در معرض بزاق دهان قرار بگیرد. متأسفانه، بواسطه نفوذ آهسته، مینای سطح دندان ابتدا بازسازی می شود و منطقه عمقی تر ضایعات، بدون مواد معدنی باقی می ماند. این مناطق مانند یک زخم سفید رنگ زیر یک سطح سفت و درخشان ظاهر می شوند.

از بین رفتن مواد معدنی و معدنی سازی مجدد روند پویای از دست رفتن مواد معدنی دندان ها و ترمیم آنها است. حفظ فضایی که به ایجاد این چرخه کمک کند راز اصلی داشتن بهترین سلامت دهان است. کاربامید پراکسیدی که در ژل های سفید کننده وجود دارد به خنثی کردن سطوح اسیدی حیاتی کمک می کند. استفاده از ژل های ضد حساسیت برای پیشگیری از بدتر شدن دی کلسیفیکاسیون این مناطق توصیه می شود.

سفید کردن ترمیم های دندانی

آیا فرایندهای سفید کردن دندان ها قادر به سفید کردن ترمیم های دندانی هستند؟

اگر بخواهیم خلاصه پاسخ دهیم، خیر. ترمیم های دندانی فوق العاده با دوام هستند و به گونه ای طراحی شده اند که موجب استحکام بخشیدن و محافظت از ساختار دندان ها می شوند. بر خلاف دندان های طبیعی، یک ترمیم دندانی، ترمیم های دندانی قابلیت جذب مواد سفید کننده را ندارند. دندان های طبیعی منافذ و بخش های نامسطحی دارند که می توانند حتی کوچکترین مقادیر رسوبات و باکتری ها را در خود جای دهند، در حالی که پر شدگی ها و روکش های دندانی لعابدار شده اند و پولیش داده شده اند تا سطحی صاف و صیقلی و شیشه مانند برای آنها خلق شود.

ویژگی گرافیکی ترمیم های دندانی مانع سفید نشدن آنها می شود

ترمیم های دندانی سطوحی صاف و صیقلی دارند که مانع انباشته شدن و تشکیل هر نوع لکه ای می شود. منافذ (توبول های) مینای دندان ها اجازه می دهد مقادیر اندکی بزاق حاوی مواد غیر ارگانیک از درون آن عبور کنند و منجر به بروز لکه هایی عمیق درون عاج دندان شوند. منافذ و توبول های دندان های طبیعی اجازه می دهند مقادیر اندکی از بزاق حاوی مواد غیر ارگانیک از درون آن عبور کنند و موجب معدنی سازی مجدد دندان شوند. متأسفانه، بزاق اگر با هر ماده رنگی ترکیب شود، این سایه رنگ از طریق مجراهای بافت سخت نیز پذیرفته می شود. با اتفاق افتادن فرایند معدنی سازی مجدد، بافت های دندان نیز لک می شوند.

وقتی یک ترمیم دندانی روی دندان قرار می گیرد، نه تنها موجب افزایش استحکام آن برای جویدن می شود، بلکه مقاومت دندان ها در برابر آسیب هایی که با باکتری ها بوجود می آیند را نیز افزایش می دهد. ترمیم های دندانی برای اصلاح نقائص دندان ها استفاده می شوند و به گونه ای طراحی شده اند که تمیز نگهداشتن آنها راحت تر است، و احتمال شکست آنها نیز کمتر است.تا وقتی که ترمیم دندانی خراش داده نشود یا آسیب نبیند، سطح صیقلی آن در برابر تشکیل رسوب و ایجاد هر گونه لکه ای مقاومت خواهد کرد.

رنگ ترمیم های دندانی بر اساس رنگ دندان های طبیعی اطراف آنها انتخاب می شود. ونیرها نیز مانند هر ترمیم دندانی دیگری، از موادی ساخته شده اند که در برابر تغییر رنگ مقاوم هستند. با این حال، بر خلاف برخی ترمیم های دندانی تنها سطح جلوی دندان ها را پوشش می دهند. این امکان وجود دارد که اگر ساختار دندان طبیعی زیر آن در معرض محصولات سفید کننده قرار بگیرد، ممکن است ترمیم روشن تر از آن به نهظر برسد. این تنها در صورتی ممکن است که ونیر از شفافیت کافی برخوردار باشد که اجازه دهد رنگ طبیعی دندان قابل مشاهده باشد.

لکه های ناشی از مصرف تتراسایکلین

تتراسایکلین ها یک گروه از دسته گسترده آنتی بیوتیک ها هستند که برای درمان بسیاری از عفونت های باکتریایی معمول استفاده می شوند. در صورتی که تتراسایکلین ههر زمانی از سه ماهه دوم بارداری مادر تا ۱۲ سالگی کودک مصرف شود، با پیوند خوردن با یون های کلسیم در بدن، می تواند موجب ایجاد لکه روی دندان ها شود. یون های کلسیم در طول دروه رشد دندان ها جذب می شود، و لکه به بخشی از ساختار دندان تبدیل می شود. به طور کلی شدت لکه تا میزان زیادی به سن فرد و نیز مدت زمان قرار گرفتن در معرض دارو بستگی دارد.

تشخیص لکه های ناشی از تتراسایکلین

لکه های ناشی از تتراسایکلین می توانند به رنگ های مایل به آبی، خاکستری، یا قهوه ای و به شکل نوارهای افقی روی دندان ها ظاهر شوند. زدودن لکه های روی دندان ها به روش های مختلفی انجام می شود؛ انتخاب صحیح به شدت لکه بستگی خواهد داشت. این گزینه ها عبارتند از بلیچینگ، یا ترمیم های باندینگ یا پر کردن، ونیرهای دندانی، و روکش های دندانی. درمان های بلیچینگ دندان ها می توانند برای لکه های کمرنگ تر استفاده شوند، در حالی که راهکارهای ترمیم برای لکه های عمیق تر و دندان هایی که در منطقه زیبایی قرار ندارند استفاده می شوند.

برطرف کردن لکه های دندان ها ناشی از مصرف تتراسایکلین

تحقیقات در مورد اینکه آیا سفید کردن دندان ها می تواند لکه های ناشی از تتراسایکلین را از بین ببرد یا خیر هنوز ادامه دارد. اما اکثر دندانپزشکان موافق هستند که هر کسی می تواند تا حدودی از مزایای این درمان بهره مند شود، با این حال، پوشاندن و از بین بردن کامل لکه های تتراسایکلین بسیار دشوار است. پیشنهاد می شود برای از بین بردن هر گونه لکه دندانی با دندانپزشک مشورت کنید. سفید کردن موارد خفیف و نه چندان وخیم لکه های دندانی ناشی از مصرف تتراسایکلین می تواند با ترکیب کردن به جای زدودن لکه ها مفید باشد. زدودن لکه های ایجاد شده در نتیجه مصرف تتراسایکلین نیاز به ۲ تا ۶ ماه استفاده شبانه مداوم، تری های سفید کننده سفارشی است. افرادی که در پی از بین بردن کامل لکه ها هستند احتمالاً لازم است به فکر یک طرح درمان جایگزین برای دندان های مورد نظر باشند. روش صحیح درمان لکه های ناشی از مصرف تتراسایکلین به شرایط هر بیمار بستگی دارد.

لکه های ناشی از مصرف تنباکو

تنباکو چگونه موجب ایجاد لکه روی دندان ها می شود؟

دندان های شما مانند پوست دارای منفذی هستند. نیکوتین و تار موجود در تنباکو به راحتی درون این منافذ جذب می شود و باعث تغییر رنگ آنها به زرد یا قهوه ای می شود. گرچه نیکوتین، به خودی خود بی رنگ است، اما وقتی با اکسیژن ترکیب می شود، زرد رنگ می شود. به این معنا که حتی سیگارهای الکترونیک حاوی “ایجوس” که درون آن نیکوتین تزریق شده است، می توانند موجب لک شدن دندان ها شوند. اغلب، تعدادی از دندان های افراد سیگاری تیره تر از بقیه است، که آن هم به نحوه سیگار کشیدن آنها بستگی دارد.

در مواردی که تنباکو جویده می شود، تنباکوی قهوه ای رنگ ترکیب شده با بزاق دهان مایع قهوه ای تیره ای بوجود می آورد که فوق العاده لک کننده است. وجود مداوم چنین مایعی (و این حقیقت که آن اغلب برای مدت زمانی طولانی روی دندان ها خواهد ماند) باعث بوجود آمدن لکه های پر رنگی روی دندان هایی خواهد شد که با آنها تماس پیدا می کند.

چرا زدودن لکه های دندانی ناشی از تنباکو دشوار است؟

زدودن و از بین بردن لکه های ناشی از تنباکو اغلب دشوار است زیرا طی چند سال بوجود آمده اند. این لکه ها به عمق مینای دندان ها نفوذ کرده اند و اغلب درون لایه های بیرونی عاج دندان نفوذ خواهند کرد. خوشبختانه این نوع لکه ها دائمی نیستند و با سفید کردن تخصصی دندان ها می توانند زدوده شوند.

چرا لکه های تیره تر لبه های دندان ها مشاهده می شوند؟

دو دلیل برای وجود لکه های تیره تر اطراف لبه های دندان ها یا نزدیک خط لثه ها وجود دارد:

• لبه های دندان ها (جایی که دو دندان به هم می رسند) اصلی ترین منطقه هایی هستند که تارتار تشکیل می شود. تارتار بیشتر از مینای دندان ها متخلخل است بنابراین لکه های نیکوتین و تار را خیلی سریع تر جذب خواهد کرد. افرادی که لکه های تیره تری را در لبه های دندان های خود مشاهده می کنند، عموماً نخ دندان نمی کشند و پاکسازی های منظم دندانی را انجام نمی دهند.
• تأثیر منفی دیگر کشیدن سیگار تحلیل لثه ها است. به این معنا که لثه ها شروع به تحلیل رفتن می کنند و از روی دندان ها کنار می روند (بنابراین مقداری از ریشه دندان ها در معرض دید قرار می گیرد). ریشه های دندان ها با همان ضخامت مینای دندان ها پوشیده نشده اند و از ماده عاج نرم تر و متخلخل تر تشکیل شده است. عاج خیلی سریع تر لک خواهد شد. خوشبختانه عاج به همان سرعت نیز می تواند سفید شود.

نحوه زدودن لکه های ناشی از تنباکو

گرچه سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو بیشتر از هر عادات دیگری موجب ایجاد لکه روی دندان ها می شوند، اما حتی افراد سیگاری هم می توانند از محصولات سفید کننده دندان ها نتایج خوبی بگیرند. راه حل اصلی برای زدودن لکه های عمیق تر تنباکو این است که اطمینان حاصل شود که ژل های سفید کننده دندان ها درون تری برای مدت زمان طولانی در تماس مستقیم با همه زوایای همه دندان ها باقی بماند. دود موجب ایجاد لکه های بسیار عمیق روی همه دندان ها می شود و شما حتی با استفاده طولانی مدت از محصولات OTC سفید کننده دندان ها مانند خمیر دندان ها یا استریپ ها قادر به سفید کردن آنها به اندازه کافی نخواهید بود. به همین دلیل، افراد سیگاری تنها می توانند از درمان های تخصصی و حرفه ای توسط دندانپزشکان برای سفید کردن دندان های خود تکیه کنند.

فلوئوروزیس دندانی یا فلور زدگی

فلوئوروزیس دندانی یا فلور زدگی چیست؟

فلوئوروزیس یا لکه های قهوه ای رنگ روی دندان ها نوعی نقص دندانی در نتیجه افزایش تخلخل مینای دندان ها است. این نقص دمینرالیزیشن (از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان ها) روی سطح دندان ها اتفاق می افتد، و تحت عنوان هیپو مینرالیزیشن نیز شناخته می شود. هیپو مینرالیزیشن یکی از نتایج قرار گرفتن دندان ها در معرض مقادیر زیادی یون های فلوراید در طول دوره رشد است؛ سنین حیاتی از ۴ تا ۸ سال هستند. وقتی دندان ها کاملاً بیرون آمده باشند، فلوئوروزیس دیگر خطر محسوب نمی شود.

میزان شدت، به مقدار فلورایدی بستگی دارد که بلعیده شده است و به سه دسته تقسیم می شود:

فلوئوروزیس خفیف دندان ها

فلوئوروزیس مشکوک دندانی- تغییر رنگ بسیار جزئی دندان ها، تعدادی لکه، که گاهاً سفید رنگ هستند.

فلوئوروزیس بسیار جزئی دندانی- منطقه های کاغذی سفید رنگ که به صورت نا منظم روی سطح دندان پراکنده شده اند و کمتر از ۲۵% از سطح دندان ها را شامل می شوند.

فلوئوروزیس متوسط دندان ها

فلوئوروزیس خفیف دندان ها- منطقه های سفید گسترده تر روی مینای دندان ها اما بیشتر از ۵۰% سطح دندان را شامل نمی شود.

فلوئوروزیس متوسط دندان ها- سطح همه دندان ها را درگیر می کند، ساییدگی مشخص روی سطح جونده دندان ها، لکه های قهوه ای ممکن است قابل مشاهده باشند.

فلوئوروزیس شدید دندان ها

فلوئوروزیس شدید دندان ها- همه سطوح دندان ها درگیر شده اند، لکه های قهوه ای گسترده، همراه با شکل گیری نامنظم دندان از جمله سوراخ شدگی و خوردگی ظاهر.

خطرات همراه با فلور زدگی دندان ها

هیچ خطر شناخته شده ای همراه با فلور زدگی دندان ها همراه نیست که سلامت دندان ها را تحت تأثیر قرار دهد. خطرات شناخته شده به زیبایی ظاهری دندان ها و شرمنده شدن بیمار محدود می شوند. مصرف قابل تحمل فلوراید بر اساس سن و وزن می تواند در جدول زیر مشاهده شود.

درمان های فلور زدگی

گزینه های درمان برای فلورزدگی دندان ها ارتباط مستقیم با وخامت آن دارد. این گزینه ها عبارتند از: میکرو ابریژن، بلیچینگ با تری های سفارشی برای سفید کردن دندان ها و ژل سفید کننده کاربامید پراکسید، باندینگ یا ترمیم های دندانی، ونیرها، و روکش های دندانی. درمان های بلیچینگ دندان ها و میکرو ابریژنبرای لکه های سطحی استفاده می شوند، در حالی که رویکردهای ترمیمی برای موقعیت های نا زیباتر کاربرد دارند.

بلیچینگ لکه های فلوئوروزیس دندانی در ابتدا ممکن است باعث شود لکه های سفید روشن تر به نظر برسند. به تدریج با هیدراته شدن دندان ها، لکه های ناشی از فلوئوروزیس کمتر قابل مشاهده خواهند بود. سفید کردن موارد خفیف و شدید فلوئوروزیس می تواند با درمان های خاص پنهان شوند، نه زدودن فلوئوروزیس. افرادی که به دنبال زدودن فلوئوروزیس هستند لازم است به فکر طرح درمان جایگزین برای دندان های مورد نظر باشند.