شکاف کام و لب (لب شکری) در نوزادان

شکاف لب زمانی اتفاق می افتد که یک دو نیم شدگی یا بریدگی داخل لب وجود داشته باشد. این بریدگی می تواند کوچک یا به اندازه کافی بزرگ باشد تا لب بالا را به بینی متصل کند. شکاف کام زمانی اتفاق می افتد که سقف دهان در طول مراحل اولیه رشد جنین داخل رحم به طور درست کامل بسته نشود. سقف دهان از دو بخش تشکیل شده است، که هر یک از آنها می تواند دچار دو نیم شدگی شود- سخت کام و نرم کام. سخت کام بخش استخوانی واقع در جلوی سقف دهان است. نرم کام در عقب دهان واقع شده است و از بافت نرم تشکیل شده است.

شکاف کام و لب، که به عنوان نقص دهان و صورت به آن اشاره می شود، نقائص مادرزادی هستند که بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، هر ساله بیش از ۷۰۰۰ نوزاد را در ایالات متحده آمریکا تحت تأثیر قرار می دهد.

علائم و نشانه های شکاف کام و لب

در اکثر موارد، شکاف داخل لب که مشخصه ویژه شکاف است، قابل توجه ترین نشانه این نقص است. هنگام تغذیه نوزاد ممکن است شیر از بینی نوزاد بیرون بیاید، زیرا مانع بین دهان و بینی طبیعی است. علاوه بر این، این امکان وجود دارد که نوزادانی که شکاف کام و لب دارند مشکلات دندانی، مانند عدم وجود برخی دندان ها یا داشتن دندان های اضافی نیز داشته باشند.

شکاف کام همچنین می تواند باعث بروز عفونت های مکرر گوش میانی و مشکلات مربوط به لوله های استاش گوش برای فرزند شما شود. این لوله ها به تخلیه مایع از گوش ها کمک می کنند و وظیفه حصول اطمینان از برابر بودن میزان فشار در هر دو طرف پرده صماخ گوش را به عهده دارند. اگر کودک شما مشکلات عفونت گوش را دارد و لوله های استاش گوش او به درستی تخلیه نمی شوند، ممکن است منجر به از دست رفتن شنوایی او شود.

علاوه بر این، کودک شما ممکن است در گفتار نیز مشکل داشته باشد. این در موارد شکاف کام شایع تر از موادر شکاف لب می باشد. مشکلات گفتاری که در نتیجه شکاف بروز پیدا می کنند، معمولاً مشخصه ویژه آنها صدای تو دماغی هنگام حرف زدن است.

علل بروز شکاف کام و لب

علت بروز شکاف کام و لب هنوز شناخته شده نیست، اما پزشکان بر این باورند که نقائص در نتیجه عوامل ژنتیکی و محیطی بروز پیدا می کنند. ژنتیک می تواند در شکل گیری شکاف ها نقش ایفا کند اگر یکی از والدین یا هر دوی آنها ژنی که احتمال بروز شکاف کام یا لب را افزایش می دهد را به فرزند منتقل کند.

کارهایی که شما در طول دوران بارداری انجام می دهید نیز می توانند احتمال اینکه فرزند شما شکاف کام یا لب داشته باشد را افزایش دهد. عواملی که دانشمندان معتقدند ممکن است منجر به بروز شکاف شوند عبارتند از:

• کشیدن سیگار
• نوشیدن الکل
• مصرف داروهای غیر قانونی
• ابتلا به دیابت
• عدم دریافت ویتامین های کافی قبل از تولد، مانند فولیک اسید

شکاف می تواند به عنوان یک نقص مجزای مادرزادی یا به عنوان بخشی از یک سندروم ژنتیکی بزرگتر، مانند سندروم وان در وود van der Woude syndrome یا سندروم ولوکاردیوفاشیال velocardiofacial syndrome رخ دهد، که هر دو از اختلالات ناهنجاری های ژنتیکی هستند.

انواع لب شکری (شکاف لب)

شکاف لب یک طرفه جزئی

یک شکاف جزئی تنها در یک سمت لب بالا وجود دارد، که ممکن است به شکل یک فرو رفتگی کوچک ظاهر شود.

شکاف لب یک طرفه ناکامل

یک شکاف در یک سمت لب بالا وجود دارد، که تا داخل بینی امتداد پیدا نکرده است.

شکاف لب یک طرفه کامل

یک شکاف در یک سمت لب بالا وجود دارد، که تا داخل بینی امتداد پیدا کرده است.

شکاف لب دو طرفه ناکامل

شکاف ها در دو سمت لب بالا وجود دارند، که تا داخل بینی امتداد پیدا نکرده اند.

شکاف لب دو طرفه کامل

شکاف ها در دو سمت لب بالا وجود دارند، که تا داخل بینی امتداد پیدا کرده اند.

انواع شکاف کام

شکاف نا کامل کام

یک شکاف در عقب دهان در نرم کام بوجود خواهد آمد.

شکاف کامل کام

یک شکاف سخت کام و نرم کام سقف دهان را تحت تأثیر قرار داده است. حفره های دهان و بینی به یکدیگر راه پیدا می کنند.

شکاف کام زیر مخاطی

یک شکاف شامل سخت کام و نرم کام، که یک غشاء مخاطی روی آن را پوشانده است در سقف دهان واقع شده است. شاید مشاهده آن دشوار خواهد بود.

مشکلات سلامتی ناشی از شکاف کام و لب

تغذیه

در نوزادانی که شکاف لب و/ یا کام دارند، از آنجا که ساختار طبیعی داخل دهان تحریف شده است ممکن است مشکلاتی برای تغذیه کردن بروز پیدا کند. هر کودک در توانایی تغذیه کردن متفاوت است. با وجود شکاف لب، کودک ممکن است نتواند سدی در برابر نوک شیشه شیر تشکیل دهد. کودکانی که شکاف کام دارند به دلیل باز بودن بین دهان و بینی در ایجاد مکش مشکل دارند.

در طول اولین مراجعه به پزشک، با درمان های موجود، یک ابزار کمکی برای تغذیه به کودک داده خواهد شدکه اطلاعات لازم در خصوص چگونگی تغذیه کودک نیز همراه آن در اختیار مارد قرار خواهد گرفت.

رشد دندان ها

شکاف لب و/ یا کام می توانند رشد دندان ها را نیز تحت تأثیر قرار دهند. نوع شکافی که کودک شما دارد روی نحوه تأثیر پذیری دندان ها نیز اثر خواهد داشت. عدم رویش برخی دندان ها، کوچک بودن دندان ها، دندان های اضافی، و کج بودن دندان ها شایع است. مراقبت های معمول دندانی برای داشتن دندان ها و لثه های سالم مهم است.

مشکلات ارتودنتیک

کودکی که شکاف کام و لب دارد ممکن است فک بالای او با شکاف های بزرگ به دو یا سه قسمت تقسیم شده باشد. درمان های ارتودنتیک، برای کودکی که شکاف کام و لب دارد، بسته به نوع شکاف او، از زمانی که کودک چند روزه است آغاز می شود. یک ابزار ارتودنسی که به صورت سفارشی ساخته می شود برای به هم نزدیک تر کردن اجزاء فک بالا، لب ها، و بینی و قرار دادن آنها در یک موقعیت بهتر استفاده می شود. این ابزار Nasoalveolar Molding (NAM) نامیده می شود. همه نوزادان به این درمان نیاز ندارند. ارتودنتیست نحوه قرار دادن ابزار برای نوزاد را توضیح خواهد داد. اکثر کودکانی که شکاف کام و لب دارند، در نحوه قرار گیری دندان ها و فک ها مشکل خواهند داشت. ارتودنتیست این مشکل را با درمان های عادی که برای برخی کودکان در سن هفت سالگی آغاز می شوند، اصلاح و برطرف خواهد کرد.

مشکلات شنوایی

شنوایی صحیح برای پیشرفت عادی و طبیعی گفتار مهم است. در کودکانی که شکاف هایی شامل شکاف نرم کام دارند، گوش میانی ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد. این زمانی اتفاق می افتد که لوله استاش، که گوش میانی را به پشت حلق متصل می کند، به درستی عمل نمی کند. این ساختار اجازه می دهد مایع از داخل گوش میانی به پشت حلق تخلیه شود. این مایع وقتی عملکرد آن با مشکل مواجه می شود ممکن است داخل گوش میانی انباشته شود، و در شنوایی اختلال ایجاد کند. ممکن است کودک به طور موقت شنوایی خود را از دست بدهد. این مایع می تواند عفونی نیز شود و عفونت های داخل داخل گوش ممکن است به طور مکرر بروز پیدا کنند. به همین دلیل، برای برخی کودکان لوله هایی داخل پرده گوش آنها کار گذاشته می شود تا مایع را تخلیه کند. این موجب بهبود شنوایی و کاهش عفونت های گوش می شود.

مشکلات گفتاری

کودکانی که شکاف کام آنها ترمیم و اصلاح نشده باشد، در گفتار خود مشکل دارند. هدف انجام جراحی گفتار عادی است. بسیاری از این کودکان پس از جراحی نیاز به گفتار درمانی خواهند داشت، و در برخی از آنها اگر مشکلات گفتاری ادامه داشته باشند، فرایند دومی نیاز خواهد بود. گفتار درمان ها معمولاً پیشرفت گفتار کودک را مورد بررسی قرار خواهند داد و در صورت نیاز، برای گفتار درمانی داخل اجتماع برنامه ریزی خواهند کرد.

تأثیرات اجتماعی و عاطفی

داشتن شکاف و کام و لب برای کودک می تواند با عوارض قابل توجه اجتماعی و عاطفی همراه باشد. ظاهر نوزاد، مشکلات تغذیه شدن، مراجعات مکرر به پزشک، و جراحی های متعدد می توانند نسبتاً موفقیت آمیز باشند. این ممکن است روی روند وابستگی کودک و والدین نیز تأثیر بگذارد.

تشخیص مشکل لب شکری در نوزادان

 امکان شناسایی شکاف کام و لب در حالی که کودک شما هنوز داخل رحم است، با استفاده از سونوگرافی وجود دارد. در سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویری از کودک شما در داخل شکم استفاده می شود.

اگر پزشک متوجه شود که کودک شما در حالی که داخل رحم است شکاف کام و لب دارد، ممکن است بخواهد مقداری از مایع آمنیوتیک که کودک شما را احاطه کرده است را خارج کند تا از نظر سایر ناهنجاری های ژنتیکی مانند سندروم وان در وود مورد بررسی قرار بگیرد.

درمان شکاف کام و لب کودکان

درمان شکاف کام یا لب کودک شما به وخامت وضعیت آن بستگی خواهد داشت. درمان اغلب شامل چندین جراحی برای بستن شکاف و بازسازی صورت است. یک تیم از متخصصان ممکن است روی مورد فرزند شما کار کنند. برای مثال، در صورتی که کودک شما به خاطر شکاف کام یا لب خود در گفتار مشکل دارد، احتمالاً لازم است او را نزد گفتار درمانگر ببرید. تیم درمانی کودک شما ممکن است شامل جراح پلاستیک، جراح دهان و دندان، و/ یا ارتودنتیست باشد.

جراحی

جراحی برای ترمیم شکاف کام یا لب به صورت ایده آل در سال اول زندگی کودک شما انجام خواهد شد. با این حال، ممکن است جراحی های بازسازی کننده اضافی نیز در سنین نوجوانی کودک شما نیاز باشند.

شکاف لب

توصیه می شود که شکاف لب کودک وقتی در سن ۱۰ هفتگی تا ۱ سالگی به سر می برد ترمیم شود. در صورتی که شکاف کودک شما خیلی عریض است، ممکن است پزشک او بخواهد چسباندن لب را انجام دهد که شامل دوختن موقتی شکاف به یکدیگر باشد تا زمانی که یک جراح ترمیم را انجام دهد. در طول جراحی، کودک شما بیهوش خواهد بود و جراح از بافت ها و پوست از هر دو طرف شکاف لب برای عریض تر کردن لب و بستن فاصله استفاده خواهد کرد.

شکاف کام

پزشکان معمولاً وقتی کودک بین ۶ تا ۱۸ ماه است برای شکاف کام روی او جراحی انجام می دهند. در طول جراحی، برای بستن شکاف، عضلات و بافت های هر دو طرف کام به یکدیگر متصل می شوند.

از آنجا که شکاف هر کودکی منحصر بفرد است، تکنیک های جراحی مختلفی ممکن است برای ترمیم شکاف مورد استفاده قرار بگیرند. علاوه بر این، برای اصلاح گفتار نیز ممکن است فرایندهای ثانویه، پر کردن شکاف استخوانی بین دندان ها، بهبود ارتباط بین فک بالا و فک پایین یا اصلاح ظاهر بینی لازم باشند. جراح پلاستیک شما راجع به جراحی هایی که روی کودک شما انجام خواهند شد در هر مرحله توضیح خواهد داد.