در این نوشته می خوانید:
به طور کلی همه انسان‌ها ۲۰ دندان شیری و ۳۲ دندان دائمی دارند اما در برخی افراد تعداد دندان‌ها کمتر یا بیشتر از این مقدار است. برای حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان و عفونت لثه، باید با ساختار دندان آشنایی داشته باشیم. دندان از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است که در اینجا اختصار توضیح داده میشود.
-
مینا
مینا بیرونی ترین بخش دندان است که از دندان محافظت می‌نماید. مینا سفید رنگ بوده و مقاوم‌ترین ماده بدن انسان است.
-
عاج
در زیر مینا لایه عاج قرار دارد. عاج از مینا نرمتر بوده و رنگ آن مات و مایل به زرد است. لایه عاج حاوی تونلهای ریزی است که به آنها توبول گفته میشود.
-
سمنتوم
در زیر لثه در بخش ریشه دندان به جای مینا، ماده ای به نام سمنتوم سطح دندان را پوشانده است و از آن محافظت می‌نماید. سمنتوم مقاومت و سختی مینا را ندارد و آسیب پذیرتر از آن است.
-
پالپ
بخش مرکزی دندان که حاوی رگهای خونی، عصب ها و بافت همبند می‌باشد پالپ نام دارد. در صورتی که پوسیدگی دندان به پالپ برسد باید عصب کشی (درمان ریشه) انجام دهید.
-
رباط پریودنتال
دندان مستقیماً به استخوان فک جوش نخورده است بلکه از طریق رشته هایی به نام رباط پریودنتال به آن متصل شده است. رباط پریودنتال نیروی جویدن را از دندان و استخوان منتقل می‌کند و به دندان قابلیت حرکت میدهد.
-
استخوان آلوئولار
در مجاورت دندان استخوان آلوئولار قرار دارد. هنگام حرکت دادن دندان در درمان ارتودنسی حرکت به واسطه رباط پریودنتال و فرایند بازسازی استخوان امکان پذیر می‌باشد. استخوان آلوئولار دندان را پشتیبانی می‌کند. در صورتی که عفونت لثه یا دندان گسترش پیدا کند باعث تحلیل رفتن و پس‌روی استخوان میشود. بنابراین درمان زود هنگام پوسیدگی دندان و عفونت لثه برای حفظ سلامت استخوان فکها اهمیت زیادی دارد.
انواع دندان‌ها
دندان‌ها بر اساس موقعیت خود در دهان و شکل آنها تقسیم بندی می‌شوند. این دسته بندی شامل دندانهای جلویی وسطی، جلوی کناری، نیش، آسیاب کوچک و آسیاب بزرگ می‌باشد.
دندانهای جلویی برای بریدن و گاز گرفتن لقمه استفاده می‌شوند و دندانهای آسیاب کوچک و بزرگ برای آسیا کردن و له کردن غذا طراحی شده اند. دندانهای جلویی و دندانهای نیش معمولاً یک مجرای ریشه و دندانهای آسیاب کوچک و بزرگ چند مجرای ریشه دارند.
دندان‌هایی که از حدود شش ماهگی شروع به بیرون زدن از لثه می‌کنند دندانهای شیری نام دارند. از حدود شش سالگی دندانهای شیری به تدریج می‌افتند و با دندانهای دائمی جایگزین می‌شوند. در این فرایند ریشه دندانهای شیری بازجذب شده و در نتیجه دندان لق شده و می‌افتد. دندانهای عقل آخرین دندان‌هایی هستند که از لثه بیرون میزنند. جایگاه آنها در انتهای دهان است. به همین علت در بسیاری از موارد ممکن است فضای کافی برای بیرون زدن دندانهای عقل وجود نداشته باشد بنابراین دندانهای عقل نیمه نهفته یا نهفته می‌شوند.
در صورتی که دندان دائمی بیفتد یا کشیده شود دیگر هیچ دندانی برای جایگزین کردن آن وجود ندارد بنابراین رعایت بهداشت دهان برای حفظ دندانهای طبیعی اهمیت زیادی دارد.