در این نوشته می خوانید:
در مقاله قبل از بیماری لثه (ژنژیویت) برای شما گفتیم و به تفاوت های آن با پریودنتیت و علل بروز آن اشاره کردیم و توضیح دادیم که این مشکل می تواند یکی از علل بوی بد دهان باشد. در این مقاله قصد داریم به علائم و نشانه های آن، و نیز درمان های تخصصی آن بپردازیم.
علائم و نشانه های بیماری لثه
شخصی که به بیماری لثه مبتلا است، اساساً یک یا چند علامت از علائم زیر را خواهد داشت:
- لثه های متورم به رنگ قرمز روشن که به راحتی، حتی حین کشیدن نخ دندان یا مسواک زدن دچار خونریزی می شوند.
- وجود مزه بد در دهان یا بوی بد مداوم دهان
- لکه های سفید یا پلاک روی لثه ها
- لثه هایی که به نظر می رسد از روی دندان ها جدا شده و کنار رفته اند
- وجود چرک بین لثه ها و فضای بین دندان ها
- تغییر در نحوه قرار گرفتن دندان ها در کنار یکدیگر در دهان، یا باز شدن فضای بین دندان ها
- لق شدن دندان ها یا از دست رفتن آنها
- تغییر در نحوه قرار گرفتن پروتزهای پارسیل روی لثه ها
با پیشرفت ژنژیویت (ژنژیویت مزمن) ممکن است مشکلات مختلفی بروز یابند. در صورتی که ژنژیویت تبدیل به پریودنتیت شود، با کاهش حجم لثه بیمار، شخص ممکن است شاهد کنار رفتن لثه ها از روی دندان ها، تحلیل لثه ها، و قابل دیدن بودن ریشه های دندان ها باشد. ممکن است پاکت های عمیق اطراف دندان هایی ایجاد شوند که در آنجا غذا، پلاک و میکروب انباشته شده باشد. با گسترش پریودنتیت، فرد ممکن است بافت های لثه یا استخوان اطراف دندان های خود را نیز از دست بدهد، دندان ها ممکن است لق شوند و بیفتند. این تغییرات ممکن است خیلی کند یا خیلی سریع اتفاق بیفتند و روی تعداد اندکی از دندان ها یا روی همه دهان تأثیر بگذارند. در صورتی که بهداشت دهان و دندان ها هرگز رعایت نشود یا سیستم ایمنی بدن فرد با مشکل مواجه شود، ممکن است ژنژیویت زخمی نکروز دهنده مزمن (ANUG، که قبلاً تحت عنوان دهان خندقی trench mouth شناخته می شد) بروز پیدا کند، شرایط دردناکی که در آن، عفونت لثه ها موجب تورم، زخم شدن و جدا شدن بافت مرده می شود.
در مورد ایمپلنت های دندانی، بیماری پری ایمپلنتیت زمانی بوجود می آید که باکتری موجب بروز حساسیت، التهاب، و تخریب لثه و استخوان اطراف آن شود، درست همانطور که بیماری پریودنتال روی ساختار پیرامونی دندان ها تأثیر می گذارد.
ممکن است ژنژیویت یا پریودنتیت داشته باشید و به هیچ یک از علائم و نشانه های موجود توجه نکنید، بنابراین، مراجعه منظم به دندانپزشک، برای مشخص نمودن میزان خطری که بیمار را تهدید می کند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
دندانپزشک بیماری لثه را چگونه شناسایی می کند؟
روش ها، علائم و نشانه های زیر برای تشخیص بیماری لثه طی چکاپ های منظم، از اهمیت بالایی برخوردار هستند:
- اندازه گیری لثه ها: دندانپزشک با استفاده از پروب پریودنتال عمق پاکت های اطراف همه دندان ها را اندازه گیری می کند. در لثه های سالم، عمق پاکت ها ۱ تا ۳ میلی متر است. هر چه عمق پاکت ها بیشتر باشد، بیماری شدیدتر خواهد بود.
- گرفتن تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس: تصاویر رادیوگرافی دندانی، مخصوصاً تصویر بایت وینگ که با اشعه ایکس گرفته می شود، برای نشان دادن سطح استخوان زیرین و از دست رفتن استخوان در نتیجه بیماری پریودنتال کمک خواهد کرد.
- بررسی دندان های حساس: دندان هایی که از قسمت اطراف خط لثه ها حساس شده اند، نشانگر منطقه های تحلیل لثه هستند.
- بررسی لق شدگی دندان ها: دندان ها ممکن است در نتیجه تحلیل استخوان یا مشکلات بایت لق شوند.
- بررسی لثه ها: دندانپزشک باید قرمزی، تورم، یا خونریزی لثه ها را مورد بررسی قرار دهد.
درمان بیماری لثه
هدف درمان ژنژیویت شناسایی و درمان عواملی است که موجب می شوند شخص بیشتر مستعد بیماری لثه باشد. اکثر این عوامل با رعایت دقیق و مستمر بهداشت دهان و دندان و جرمگیری های تخصصی دندان قابل حذف هستند. اگر عوامل خطر زایی مانند کشیدن سیگار، یا عدم کنترل دیابت وجود داشته باشند که در بروز بیماری لثه نقش داشته اند، برای موفقیت در از بین بردن ژنژیویت باید آنها را مورد توجه و رسیدگی قرار داد و آنها را درمان نمود. پس از برداشته شدن پلاک ها و جرم ها توسط دندانپزشک، بیمار برای جلوگیری از بروز مجدد ژنژیویت باید پس از هر وعده به طور منظم مسواک بزند و نخ دندان بکشد. تحت نظارت دندانپزشک، بیمار می تواند از دهانشویه ای که برای او تجویز شده است استفاده نماید که به طور ویژه باکتری های داخل دهانی که موجب بروز بیماری لثه می شوند را هدف قرار می دهد. این کار بویژه برای بیمارانی کمک کننده است که کارهای مرسوم کشیدن نخ دندان و مسواک زدن، بواسطه سن بیمار یا نیاز های خاص او، به خوبی انجام نمی شوند.
در بیمارانی که ژنژیویت منجر به بیماری لثه شده است، و پاکت های عمیق پریودنتال وجود دارند که پاکسازی آنها دشوار است، برای پاکسازی دندان هایی که پاکت های عمیق آنها را احاطه کرده اند، ممکن است بیمار به جرمگیری عمیق و تسطیح ریشه نیاز داشته باشد. برای دسترسی به همه سطوح دندان ها برای پاکسازی و جرمگیری دقیق، ممکن است درمان جراحی نیاز باشد. این فرایند جراحی، جراحی فلپ نامیده می شود و می توان آن را با جراحی کاهش پاکت ترکیب نمود تا پاکسازی منطقه اطراف دندان با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان برای بیمار تسهیل شود. این فرایند شامل بی حس کردن لثه ها و برداشتن آنها برای پاکسازی سطح دندان ها، و گاهی اوقات تغییر شکل استخوان است. سپس بافت لثه مجدداً در جای خود، اطراف دندان ها قرار داده می شود، به گونه ای که دیگر خبری از پاکت های عمیق که قبل از درمان وجود داشتند، نباشد.
با پیوند بافت نرم، سطح ریشه هایی که با تحلیل لثه بدون پوشش باقی مانده اند، پوشش داده می شوند. این کار به از بین بردن حساسیت دندان ها کمک می کند و سطح ریشه ها که نرم تر و تمیز کردن آنها دشوارتر است، را محافظت می کند.
لیزر تراپی درمان دیگری است که به افزایش سلامت لثه ها کمک می کند. برای از بین بردن باکتری های مضری که در عمق پاکت پریودنتال وجود دارند، پاکت لثه ها با لیزر بافت نرم درمان می شود و بافت ناسالم برداشته می شود تا به فرایند بهبود کمک کند.
در مقاله بعد برای شما توضیح خواهیم داد برای درمان بیماری لثه از چه داروهایی استفاده می شود، در منزل با چه روشهایی می توان به بهبود آن کمک کرد، و به دیگر ابعاد این بیماری خواهیم پرداخت.