در این نوشته می خوانید:
۲۵ سال از زمان معرفی تکنیک میکرو ابریژن microabrasion می گذرد. مطالعات متعددی در زمینه تأثیر گذاری ۲۰ ساله آن به عنوان یک تکنیک برای از بین بردن و محو کردن لکه های سفید رنگ روی دندان ها، نشان ها سفیدی، و ضایعات سفید رنگ منتشر شده اند. تکنیک های میکروابریژن در ترکیب با تکنیک های سفید کننده استفاده می شوند، و میکرو ابریژن یک گزینه درمانی مؤثر با حداقل میزان تهاجمی بودن است.
هدف این مقاله معرفی تکنیک میکرو ابریژن و نفوذ رزین برای از بین بردن لکه های سفید روی دندان است.
ضایعات سفید یا قهوه ای رنگ کوچکی که روی دندان های جلویی ظاهر می شوند ممکن است ناخوشایند باشند و بیماران اغلب نگران این تغییر رنگ ها هستند. گرچه برخی از این تغییر رنگ های مینای دندان داخلی هستند، اما به بیرونی ترین لایه های مینای دندان محدود می شوند.
درمان لکه های سفید دندان و ضایعات سفید رنگ دندان
لکه ها، نشان ها، و ضایعات سفید رنگ روی دندان ها علل و درمان های ممکن متعددی دارند، که عبارتند از:
- سفید کردن دندان
- اعمال مستقیم کلسیم فسفات آمورف روی ضایعات یا در یک تری سفید کننده.
- میکرو ابریژن با استفاده از اسید هیدروکلریک ۶/۶% و اسید هیدروکلریک ۱۰%.
- نفوذ رزین با استفاده از اسید هیدرو کلریک ۱۵ درصد.
- درمان ترکیبی با استفاده از سفید کننده و افزایش غلظت اسید هیدروکلریک.
- باندینگ مستقیم کامپوزیت روی ضایعه سفید رنگ.
- برداشتن و زدودن لکه های سفید رنگ با ابزارهای دستی پر سرعت و ترمیم دندان با استفاده از رزین کامپوزیت با سایه رنگ هایی به رنگ عاج، مینا، و مات غیر شفاف.
- ونیرهای رزینی مستقیم و شفاف.
- ونیرهای رزینی غیر مستقیم.
- لمینت پرسلاین روی کل سطح لبی دندان.
میکرو ابریژن چیست؟
میکرو ابریژن مینای دندان فرایندی است که طی آن یک لایه میکروسکوپی از مینای دندان با استفاده از ترکیب خاص به طور همزمان فرسایش یافته و ساییده می شود، و سطح سالم و دست نخورده مینای دندان به جا می ماند. از این روش برای درمان تغییر رنگ مینای دندان ها استفاده می شود که ممکن است نتیجه افزایش بیش از حد مواد معدنی hypermineralization (هایپر مینرالیزاسیون)، کاهش بیش از حد مواد معدنی hypomineralization (هیپو مینرالیزاسیون)، یا ایجاد لکه باشد. برخی مؤلفان این فرایند را “دیس مینرالیزاسیون مینای دندان” enamel dysmineralization می نامند که نقائص سطحی رنگ مینای دندان ها را توصیف می کند که ناشی از برخی از اختلالات در روند معدنی سازی طبیعی دندان است. استفاده ترکیبی روش های مکانیکی و شیمیایی برای کاهش میکرو از سطح دندان مزایایی دارد. در موارد موفق، مقداری که از مینای دندان از دست می رود بسیار ناچیز و غیر قابل توجه است و قابل تشخیص نیست و سطحی از دندان برای بیمار باقی می ماند که طبیعی به نظر می رسد. این تکنیک می تواند قبل، بعد، و در طول درمان سفید کردن دندان استفاده شود.
تفاوت بین سفید کردن دندان و میکرو ابریژن
میکرو ابریژن با از بین بردن مینای سطح دندان که تغییر رنگ داده است موجب بهبود رنگ دندان می شود. وقتی تغییر رنگ برداشته می شود، نتیجه دائمی است. انجام میکرو ابریژن زمانی ترجیح داده می شود که تغییر رنگ کامل دندان نیاز نیست، اما تغییر رنگ یک منطقه تعریف شده و مشخص از سطح دندان نیاز است. درمان سفید کردن دندان با روشن و سفید و شفاف کردن دندان موجب بهبود رنگ دندان می شود. بر خلاف میکرو ابریژن، سفید کردن دندان باعث می شود لایه غنی از فلوراید سطح مینای دندان و نیز شکل دندان دست نخورده باقی بماند. رنگ دندان ها ممکن است طی چندین سال مقداری تیره تر شود، اما دندان ها هرگز به رنگ تیره اصلی خود باز نخواهند گشت. سفید کردن دندان موجب روشن و سفید شدن رنگ واقعی دندان می شود، بنابراین لکه های سفید رنگ کمتر قابل دیده شدن هستند زیرا رنگ زمینه آنها سفیدتر شده است.
بسته به هر مورد خاص، این دو تکنیک می توانند در کنار یکدیگر استفاده شوند. گاهی اوقات بعد از میکرو ابریژن دندان زردتر یا تیره تر به نظر می رسد. بنابراین، سفید کردن دندان می تواند پس از میکرو ابریژن انجام شود تا رنگ دندان بهبود پیدا کند. بهترین نتایج و بهبود با ترکیبی از هر دو روش درمان حاصل می شوند. به طور معمول، وقتی بیمار روی دندان های خود لکه های سفید رنگ دارد، ابتدا سفید کردن دندان معمولی انجام می شود. بسیاری از لکه های سفید کوچک با سفید کردن دندان کم رنگ تر خواهند شد، بنابراین ممکن است همیشه هم انجام میکرو ابریژن لازم نباشد. از آنجا که سفید کردن دندان غیر تهاجمی است، بهتر است سفید کردن ابتدا انجام شود و در صورت لزوم میکرو ابریژن انجام شود.
دسته بندی لکه های سفید رنگ دندان بر اساس علت و ظاهر
علت
ارثی؛ تروما یا آسیب؛ فلور زدگی؛ پوسیدگی ناشی از هیپو مینرالیزاسیون؛ هیپوپلازی دندان های مولر؛ تولد زودرس مادرزادی؛ ضایعات ناشی از بندهای ارتودنتیک، حلالیت مینای دندان، رژیم غذایی، بزاق دهان، و داروها؛ بیماری های دوران کودکی، داورهایی مانند آنتی بیوتیک ها و مواد شیمیایی مانند بیسفنول A.
ظاهر
- بر اساس اندازه: کوچک، متوسط، بزرگ.
- بر اساس عمق: عمیق، کم عمق، سطحی.
- بر اساس ظاهر: لکه های روشن، کم رنگ، سفید مات.
گزینه های درمان برای لکه های سفید رنگ
- هیچ کاری انجام ندهید
- آنها را تحت نظر داشته باشید
- درمان های شیمیایی روی آنها انجام دهید
- سفید کردن دندان ها را انجام دهید.
- سفید کردن طولانی مدت را انجام دهید
- میکرو ابریژن انجام دهید
- باندینگ مستقیم
- ونیرهای غیر مستقیم
- ونیرهای لمینت پرسلن
- اعمال موضعی فسفات کلسیم آمورف (ACP)
- روکش های دندانی استفاده کنید، اگر لکه ها شدید باشند و به هیچ درمانی پاسخ ندهند.
درمان های ممکن برای علت های مختلف
| نوع لکه سفید | علت | درمان ممکن |
| یک لکه سفید تنها با قطر کمتر از ۵/۰ میلی متر روی دندان های پیشین دائمی | بروز به صورت طبیعی | تنها سفید کردن |
| ضایعات لکه ای سفید رنگ: مینای دندان خالدار | تب در طول رشد | سفید کردن و پس از آن میکرو ابریژن ۶/۶% |
| ضایعات چند گانه: تغییر رنگ های قهوه ای و سفید رنگ | فلور زدگی Fluorosis | سفید کردن و سپس میکرو ابریژن |
| خطوط یا نوراهای سفید رنگ | اختلال رشد شدیدتر | سفید کردن و سپس میکرو ابریژن |
| تکه های سفید رنگ | تروما به دندان های شیری | سفید کردن دندان و به دنبال آن نفوذ رزین |
| لکه های سفید رنگ با یک لایه پوشش رزد رنگ | خونریزی که در طول حوادث تروماتیک اتفاق می افتد و داخل منطقه هایی که معدنی شده اند (مینرالیزه شده اند) نفوذ می کند | بسته به اندازه لکه: نفوذ رزین یا سفید کردن، یا میکرو ابریژن |
| نقائص مینای دندان و ضایعات سفید رنگ در دندان های پیشین و دندان های مولر شیری | بیماری سلیاک، هیپوپلازی دندان های مولر و دندان های پیشین | سفید کردن دندان، قرار دادن گلاس آینومرها روی دندان مولری که نقص دارد، نفوذ رزین در ضایعات قدامی |
| لکه های سفید رنگ یا هیپوپلازی مینای دندان | تولد زودرس | سفید کردن دندان |
| اتفاق افتادن به صورت طبیعی | میکرو ابریژن و سپس نفوذ رزین |
هیدروکلریک اسید HYDROCHLORIC ACID
سال ها است که از هیدروکلریک اسید برای سفید کردن دندان و زدودن لکه ها از روی دندان ها استفاده شده است. هیدروکلریک اسید و pumice اصلی ترین موادی هستند که برای این تکنیک استفاده می شوند. استفاده از هیدروکلریک اسید به از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان بستگی دارد، یعنی نرم شدن و حل شدن مینای دندان برای زدودن لکه های روی آن. این مواد باید به صورت انتخابی و تحت کنترل، توسط دندانپزشک مجرب اعمال شوند.
به طور معمول، مجموعاً کمتر از ۲۰۰ میلی متر از مینای دندان برداشته می شود، اما این مقدار ممکن است خیلی کمتر باشد. استفاده از غلظت مناسب، فرایند و اعمال مواد می توانند اجازه دهند کنترل کافی روی مقدار مینای دندان از دست رفته وجود داشته باشد. تأثیرات هیدروکلریک اسید غیر انتخابی و سطحی است. این تکنیک می تواند با افزودن یک ماده ساینده (مانند pumice)، گرما، یا مواد شیمیایی مانند هیدروژن پراکسید و اتر ارتقاء داده شود. اینکه کدام غلظت هیدروکلریک اسید ابتدا استفاده می شود، به مورد بستگی دارد.
غلظت بالاتر هیدروکلریک اسید در تکنیک نفوذ رزین استفاده می شود. این تکنیک اجازه می دهد بتوان هیدروکلریک اسید ۱۵% را به صورت مستقیم به مدت دو دقیقه روی ضایعات سفید رنگ قرار داد. پس از این مرحله برای ارزیابی احتمال از بین رفتن ضایعات سفید رنگ، یک آماده سازی با الکل انجام می شود. این آماده سازی Icon-Dry نامیده می شود. پس از آن Icon resin انجام می شود، که به داخل ضایعات سفید رنگ نفوذ می کند. Icon resin به مدت تقریباً ۳ دقیقه روی دندان قرار داده می شود و سپس رزین به مدت ۴۰ ثانیه با نور کیور می شود.
سپس مجدداً رزین اعمال می شود و اجازه داده می شود در جای خود بماند، و پس از آن کیور با نور به مدت طولانی تری انجام می شود. اگر این ضایعه سفید رنگ از بین نرود، تکنیک می تواند مجدداً تکرار شود، این مرتبه ابتدا با استفاده از یک microetcher برای سندبلاست کردن ضایعه سفید رنگ برای حصول عمیق ترین نفوذ. تکنیک نفوذ رزین ابتدا برای درمان ضایعات میانی استفاده می شد که نشان دهنده تغییراتی در مینای دندان بودند که باعث از بین رفتن مینای بین دندان ها می شدند.
بهترین سن برای درمان لکه های سفید رنگ
گرچه لکه های سفید رنگ گاهی اوقات می توانند در زمان بیرون آمدن و رشد دندان های دائمی درمان شوند، اما بهتر است صبر کنید تا دندان ها به طور کامل بیرون بیایند تا به ماهیت لکه ها یا ضایعات سفید رنگ پی ببرید. نوجوانان در سن ایده آلی برای انجام این درمان هستند زیرا همان سنی است که در آن افراد نسبت به ظاهر خود، مخصوصاً ظاهر دندان های خود آگاهی پیدا می کنند.
معمولاً بهتر است ابتدا سفید کردن دندان انجام شود، زیرا درمان های خانگی ممکن است ضایعات سفید رنگ را کاملاً از بین ببرند. وقتی درمان سفید کردن دندان کامل می شود، میکرو ابریژن می تواند انجام شود. ممکن است درمان کمتری نیاز باشد زیرا ضایعات کوچکتر شده اند. گاهی اوقات علیرغم همه گزینه های درمانی موجود، لکه های سفید رنگ آنقدر بزرگ هستند که به سفید کردن، میکرو ابریژن، و درمان نفوذ رزین پاسخ نمی دهند؛ تنها گزینه ممکن است باندینگ (چسباندن) مستقیم کامپوزیت روی منطقه سفید رنگ باشد. این کار می تواند نتایج رضایت بخشی در پی داشته باشد.
به طور معمول ابتدا دندان سفید می شود تا زمینه روشن تر شود، سپس تکه سفید رنگ برای نتایج بررسی می شود. پس از آن ممکن است از یک تکنیک mega-abrasion یا مگا سایش استفاده شود که بوسیله آن یک لایه میکروسکوپی از مینای دندان برداشته می شود و یک رزین کامپوزیت مستقیم روی ضایعه سفید رنگ قرار داده می شود. قبل از آغاز درمان، منطقه با ترکیبی از pumice و صابون کلرهگزیدین پاکسازی می شود. دندان آماده می شود و پس از آن ترمیم دندانی به صورت مجزا و لایه لایه قرار داده می شود تا نتایج زیبایی حاصل شوند.
میکرو ابریژن مینای دندان می تواند برای بیماران در تمام سنین انجام شود: نوجوانان، افراد بزرگسال، و افراد مسن.