در این نوشته می خوانید:
- دنچر استوماتیت چیست؟
- استوماتیت دندان مصنوعی چه افرادی را تحت تأثیر قرار می دهد؟
- دنچر استوماتیت چگونه ظاهر می شود؟
- دنچر استوماتیت چقدر شایع است؟
- علائم دنچر استوماتیت کدامند؟
- چه عواملی باعث بروز استوماتیت مرتبط با دندان مصنوعی می شوند؟
- آیا استوماتیت دندان مصنوعی مسری است؟
- استوماتیت دندان مصنوعی چگونه تشخیص داده می شود؟
- دنچر استوماتیت چگونه درمان می شود؟
- چرا استوماتیت دندان مصنوعی به درمان نیاز دارد؟
- چگونه می توان خطر ابتلا به دنچر استوماتیت را کاهش داد؟
- بعد از درمان چه اتفاقی رخ می دهد؟
- سخن پایانی
دنچر استوماتیت (زخم های اطراف دندان مصنوعی) باعث قرمزی، تورم و حساسیت در دهان می شود. در حالی که این عارضه در بین استفاده کنندگان از پروتزهای مصنوعی دندان شایع است، اما می تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد. شما می توانید با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک، خطر ابتلا به استوماتیت دهانی را کاهش دهید.
دنچر استوماتیت چیست؟
دنچر استوماتیت (یا استوماتیت دهانی) معمولاً توسط کاندیدا- نوعی قارچ (مخمر)- ایجاد می شود. وجود مقادیر اندکی کاندیدا در دهان طبیعی است. اما هنگامی که این مقدار از تعادل خارج می شود، کاندیدا می تواند بدون کنترل رشد کند و منجر به بروز عفونت قارچی شود. استوماتیت ناشی از کاندیدا معمولاً برفک دهان نیز نامیده می شود.
استوماتیت دندان مصنوعی چه افرادی را تحت تأثیر قرار می دهد؟
همانطور که از نام آن پیداست، افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند ممکن است در معرض خطر ابتلا به استوماتیت دندان مصنوعی قرار داشته باشند. این وضعیت همچنین می تواند افراد زیر را تحت تأثیر قرار دهد:
- افراد مبتلا به دیابت.
- افرادی که بهداشت دهان و دندان ضعیفی دارند.
- افرادی که از راه دهان یا از طریق استنشاقی استروئیدها را مصرف می کنند.
- افرادی که تحت درمان سرطان هستند.
- افرادی که داروهای خاصی مانند آنتی بیوتیک های طیف وسیع و کورتیکواستروئیدها را مصرف می کنند.
دنچر استوماتیت چگونه ظاهر می شود؟
افراد مبتلا به دنچر استوماتیت ممکن است متوجه قرمزی، تحریک یا تورم داخل دهان، بویژه در کام (سقف دهان) خود شوند. برفک- که شبیه لکه های روشن است- ممکن است روی لثه ها، لب ها، داخل گونه ها، زبان و کام ظاهر شود. برخی افراد دچار ترک خوردن در گوشه های دهان می شوند.
دنچر استوماتیت چقدر شایع است؟
زخم های اطراف دندان مصنوعی یکی از شایع ترین شرایطی هستند که افراد استفاده کننده از دندان های مصنوعی را تحت تأثیر قرار می دهد. مطالعات تحقیقی نشان داده اند که این شرایط تا ۷۰ درصد از افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند را تحت تأثیر قرار می دهد. از نظر آماری، افرادی که از دست دندان های کامل استفاده می کنند، بیشتر از افرادی که از پروتزهای پارسیل استفاده می کنند، به این عارضه مبتلا می شوند.
علائم دنچر استوماتیت کدامند؟
افراد مبتلا به استوماتیت دندان مصنوعی ممکن است علائم مختلفی داشته باشند. برخی از شایع ترین علائم عبارتند از:
- درد یا ناراحتی هنگام بلع.
- درد در دهان یا حلق.
- لکه های سفید یا قرمز روی زبان، لثه ها، لب ها، داخل گونه ها یا سقف دهان.
- زخم یا ترک در گوشه های دهان.
چه عواملی باعث بروز استوماتیت مرتبط با دندان مصنوعی می شوند؟
عوامل متعددی وجود دارند که می توانند منجر به ایجاد استوماتیت دندان مصنوعی شود. برخی از شایع ترین عوامل عبارتند از:
- استفاده از دندان مصنوعی برای مدت زمان طولانی (مانند هنگام خواب).
- بهداشت ضعیف دهان.
- رژیم غذایی سرشار از قندها و کربوهیدرات ها.
- سیگار کشیدن.
- مصرف الکل.
- آنتی بیوتیک های طیف وسیع.
سایر ریسک فاکتورها عبارتند از:
- سن (این بیماری بیشتر در افراد ۶۵ ساله یا بالاتر رخ می دهد).
- کمبودهای تغذیه ای
- اختلال عملکرد غدد درون ریز.
- سرکوب سیستم ایمنی.
آیا استوماتیت دندان مصنوعی مسری است؟
نه معمولاً. استوماتیت مرتبط با دندان مصنوعی در افرادی که از قبل در معرض خطر قرار ندارند مسری نیست. با این حال، افرادی که مستعد ابتلا به برفک دهان هستند، اگر کاندیدا به آنها منتقل شود، می توانند به این بیماری مبتلا شوند.
استوماتیت دندان مصنوعی چگونه تشخیص داده می شود؟
به طور کلی، استوماتیت دهانی در طول معاینه دندانپزشکی تشخیص داده می شود. دندانپزشک شما بر اساس الگوی قرمزی در دهان شما، می تواند تشخیص دهد که آیا این بیماری را دارید یا خیر. همچنین ممکن است داخل دهان شما را سواب بکشد و نمونه را برای تأیید تشخیص به آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال کند.
دنچر استوماتیت چگونه درمان می شود؟
چند گزینه درمانی مختلف برای افراد مبتلا به استوماتیت دهانی وجود دارند:
- درمان ضد قارچ: اولین خط دفاعی معمولاً داروهای ضد قارچی مانند نیستاتینnystatin یا میکونازول miconazole است. این داروها اغلب به صورت قرص های زیر زبانی تجویز می شوند. در برخی موارد، ممکن است برای کاهش علائم، پمادهای ضد قارچ برای شما تجویز شوند.
- لیزر درمانی: دندانپزشک شما ممکن است از لیزر درمانی کم انرژی برای درمان استوماتیت دهانی استفاده کند، بخصوص زمانی که داروهای ضد قارچ مؤثر نیستند.
- برداشتن زخم ها با جراحی: روی سقف دهان برخی از بیماران ندول های کوچکی ایجاد می شوند. این ندول ها می توانند با دندان مصنوعی شما تداخل داشته باشند و مانع قرار گرفتن مناسب آن شوند. در این موارد، دندانپزشک شما ممکن است یک جراحی جزئی برای برداشتن آن ندول ها را انجام دهد.
علاوه بر این، دندانپزشک شما دندان مصنوعی شما را پاکسازی می کند، پولیش می کند و لعاب می دهد تا از آلوده شدن ابزار شما به میکروارگانیسم ها جلوگیری کند. همچنین بایت شما را بررسی می کند و تنظیمات لازم را انجام می دهد. در برخی موارد، ممکن است دندان مصنوعی جدید لازم باشد.
چرا استوماتیت دندان مصنوعی به درمان نیاز دارد؟
اگر این عارضه درمان نشود، می تواند باعث بروز درد در دهان شود و ممکن است باعث شود در آینده دندان مصنوعی به خوبی قرار نگیرد و مجبور شوید دندان مصنوعی جدید سفارش دهید.
چگونه می توان علائم دنچر استوماتیت را در منزل مدیریت کرد؟
درمان سریع دندانپزشکی به کاهش علائم دردناک و افزایش بهبودی کمک خواهد کرد. با این حال، مراقبت مناسب و صحیح از پروتزها در منزل برای سلامت طولانی مدت دهان ضروری است. در اینجا چند توصیه برای مدیریت علائم ارائه می دهیم:
- قبل از قرار دادن دندان های مصنوعی خود داخل دهان، آنها را کاملا تمیز کنید.
- هر شب دندان های مصنوعی خود را در آب یا محلول تمیز کننده دندان مصنوعی غوطه ور کنید.
- سیگار نکشید.
- با رعایت بهداشت دهان و دندان ها، تا حد امکان دهان خود را تمیز نگه دارید.
- از بی حس کننده موضعی استفاده کنید. دندانپزشک شما ممکن است یک بی حس کننده موضعی مانند نمونه هایی که حاوی بنزوکائین هستند را برای کمک به تسکین درد ناشی از دندان مصنوعی توصیه کند.
- دهان خود را با آب نمک شستشو دهید. برای این منظور مقداری نمک را با در یک فنجان آب گرم مخلوط کنید و آن را به مدت ۳۰ ثانیه داخل دهان بچرخانید و در پایان آن را تف کنید.
- از داروهای مسکن استفاده کنید. دندانپزشک شما ممکن است برای کمک به کاهش التهاب، درد و ناراحتی، مسکن های بدون نسخه را توصیه کند.
- در طول شب، و تا حد امکان، در حین بهبودی، دندان مصنوعی خود را از دهان خارج کنید. بیرون آوردن دندان مصنوعی در طول شب، به لثه ها فرصتی برای نفس کشیدن و استراحت می دهد.
چقدر زود بعد از درمان احساس بهتری خواهم داشت؟
زمان بهبودی می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. با این حال، اکثر افراد ظرف دو هفته بعد از شروع درمان، احساس بهتری دارند.
چگونه می توان خطر ابتلا به دنچر استوماتیت را کاهش داد؟
همه می دانیم پیشگیری بهتر از درمان است و همین امر در مورد دنچر استوماتیت نیز صدق می کند. اقداماتی وجود دارند که می توانید برای جلوگیری از زخم های اطراف دندان های مصنوعی خود انجام دهید.
- بهترین راه برای پیشگیری از استوماتیت دهانی، رعایت عالی بهداشت دهان است. دندان ها و لثه های خود را حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزنید و دهان خود را با دهانشویه ضد میکروب شستشو دهید. دندان های مصنوعی خود را روزانه تمیز کنید. ذرات غذا را حذف کنید تا لثه های شما را تحریک نکنند، ناگفته نماند تمیز کردن منظم می تواند به حذف جرم دندان از روی دندان های مصنوعی نیز کمک کند.
- همچنین باید از سیگار کشیدن خودداری کنید، زیرا می تواند خطر ابتلا به عفونت های دهان را افزایش دهد.
- حتماً هر روز حداقل به مدت هشت ساعت (مانند زمانی که خواب هستید) دندان مصنوعی خود را بیرون بیاورید. این مدت به بافت های شما استراحت می دهد و از ایجاد زخم های ناشی از دندان مصنوعی جلوگیری می کند.
- غذاهای نرم بخورید. اگر دندان مصنوعی جدیدی دارید، برای شروع می توانید با غذاهای نرم، آنها را راحت کنید.
- از خوردن غذای چسبناک خودداری کنید. گرچه زمانی که به دندان مصنوعی عادت کردید می توانید هر چیزی را با آنها بخورید، اما با اجتناب از خوردن غذاهای چسبناک می توانید از درد لثه ها جلوگیری کنید یا حتی از هرگونه تحریکی بکاهید. اگر در استفاده از دندان های مصنوعی تازه کار هستید، می توانید برای یافتن دستور بهترین غذاها برای استفاده کنندگان جدید از دندان های مصنوعی در اینترنت جستجو کنید.
- از چسب دندان مصنوعی استفاده کنید. چسب دندان مصنوعی می تواند به جلوگیری از درد لثه کمک کند زیرا از پنهان شدن ذرات غذا بین لثه ها و دندان مصنوعی جلوگیری می کند. همچنین پروتز را در جای خود نگه می دارد تا از حرکت و تحریک لثه ها جلوگیری کند، به شرطی که پروتز شما به درستی روی آنها نصب شده باشد.
- از محرک هایی مانند نوشیدنی های داغ، تند، اسیدی یا شور خودداری کنید. غذاها و نوشیدنی های خیلی داغ یا تند می توانند زخم های دندان مصنوعی را بیشتر تحریک کنند.
- اگر دندان مصنوعی شما دارای قطعات فلزی است، از محلول هایی که حاوی سفید کننده هستند استفاده نکنید، به جای آن از کلرهگزیدین استفاده کنید. هر روز از کلرهگزیدین استفاده نکنید زیرا باعث لکه دار شدن دندان مصنوعی شما می شود. هفته ای یکبار استفاده کافی است.
از دندانپزشک خود برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مراقبت از دندان ها و لثه ها سؤال بپرسید.
چه زمانی باید به دندانپزشک خود مراجعه کنم؟
این طبیعی است که افرادی که دندان مصنوعی دارند هر از گاهی دچار تحریک لثه شوند. با این حال، اگر متوجه نواحی قرمز، متورم یا لکه دار شدید، باید فوراً از دندانپزشک خود نوبت ویزیت بگیرید. آنها می توانند مسائل جدی تر را رد کنند و یک طرح درمان شخصی طراحی کنند تا به شما کمک کنند احساس بهتری داشته باشید.
آیا هیچ جایگزینی برای پروتزهای مصنوعی سنتی دندان وجود دارد؟
گرچه پروتزهای سنتی به طور مؤثر ظاهر شما را بازیابی می کنند، اما ممکن است عملکرد را به طور کامل بازیابی نکنند. به عنوان مثال، هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن می توانند جابجا شوند، بلغزند یا تکان بخورند. بسیاری از افراد در نتیجه استفاده از دندان مصنوعی دچار درد لثه نیز می شوند. اگر می خواهید پروتزهای مصنوعی خود را ارتقا دهید، از دندانپزشک خود در مورد ایمپلنت های دندانی سؤال بپرسید- پست های نازکی که جایگزین ریشه های از دست رفته دندان می شوند. ایمپلنت های دندانی را می توان با ترمیم هایی مانند روکش ها، بریج ها یا دندان های مصنوعی استفاده کرد. پروتزهای بر پایه ایمپلنت های دندانی ثبات بیشتری را ایجاد می کنند و خطر بسیاری از مشکلات سلامت دهان از جمله استوماتیت دندان مصنوعی را کاهش می دهند.
بعد از درمان چه اتفاقی رخ می دهد؟
ممکن است تیم دندانپزشکی بخواهد پس از درمان دهان شما را بررسی کند تا مطمئن شود که همه چیز پاک شده است. اگر اینطور نیست، ممکن است درمان های اضافی را توصیه کنند. در برخی موارد ممکن است به درمان دهان خود برای مدت طولانی نیاز داشته باشید.
مهم است که هر چند سال یک بار پروتزهای جدید برای شما ساخته شوند. حتی اگر هیچ دندانی باقی نمانده باشد، باز هم مهم است که برای معاینات منظم به تیم دندانپزشکی خود مراجعه کنید تا از سلامت دهان خود مطمئن شوید.
سخن پایانی
استوماتیت دندان مصنوعی می تواند ناراحت کننده و خسته کننده باشد. خوشبختانه، اقداماتی وجود دارند که می توانید برای درمان این عارضه و کاهش خطر بروز مجدد این عارضه در آینده انجام دهید. اگر فکر می کنید در حال ابتلا به استوماتیت دهانی هستید، هر چه سریع تر با مطب دندانپزشک خود تماس بگیرید تا بتوانید درمان مورد نیاز و شایسته را دریافت کنید.