در این نوشته می خوانید:
لثه‌های سالم عموما به رنگ صورتی هستند. اما گاهی اوقات در اثر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان لثه‌ها به رنگ قرمز درمی‌آیند. از سوی دیگر، علت سفید شدن رنگ لثه‌ها می‌تواند به خاطر مشکلات مربوط به سلامتی باشد. شرایط مختلفی هستند که می‌توانند منجر به سفید شدن لثه‌ها شوند، که البته بسیار مهم هستند. بنابراین، اگر لثه‌های شما سفید است، بایستی به دندانپزشک مراجعه نمایید تا علت دقیق آن را مشخص نماید. در ادامه‌ی این مطلب اطلاعات بیشتری در رابطه با شرایطی در اختیار شما قرار می‌دهیم که منجر به سفید شدن رنگ لثه‌ها می‌شوند و سپس نحوه‌ی درمان آن را بیان خواهیم نمود.
علت سفید شدن رنگ لثه‌ها
رنگ سفید لثه‌ها ممکن است در نتیجه‌ی یکی از شرایط زیر باشد:
التهاب و تورم لثه‌ها
التهاب و تورم لثه‌ها، نوعی عفونت باکتریایی لثه‌ها می‌باشد. این مشکل اغلب در نتیجه‌ی بد مسواک زدن و عادات نادرست کشیدن نخ دندان بوجود می‌آید. در نتیجه، ممکن است لثه‌ها به رنگ سفید درآیند و تحلیل روند. دیگر علائم التهاب و تورم لثه‌ها عبارتند از:
- لق شدن دندان‌ها
- خونریزی از لثه‌ها حین مسواک زدن یا کشیدن نخ دندان
- ملتهب و قرمز شدن لثه‌ها
آفت دهان
آفت‌های دهان زخم‌های دردناکی هستند که درون دهان یا در پایین لثه‌ها گسترش می‌یابند. با لمس آفت‌ها و حین خوردن و آشامیدن درد شدیدی احساس خواهد شد.
این نوع زخم‌ها در وسط خود نقطه‌ی سفید رنگی دارند . در صورتی که در پایین لثه‌ها بوجود بیایند، می‌توانند باعث شوند لثه‌ها سفید به نظر بیایند. با این حال، در صورتی که تمام سطح لثه‌ها سفید شود نمی‌توان گفت آفت دهان موجب سفید شدن رنگ لثه‌ها شده است.
کم‌خونی
کم‌خونی یکی از شرایط پزشکی است که منجر به کاهش تعداد گلبول‌های قرمز خون می‌شود. این نوع سلول‌های خونی برای جابجایی اکسیژن در سراسر بافت‌ها و ارگان‌های بدن لازم و ضروری هستند.
کم‌خونی می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد. کمبود آهن یا ویتامین B-12 در رژیم غذایی می‌تواند منجر به کم‌خونی شود. البته، برخی شرایط پزشکی از قبیل بیماری‌های التهابی همچون بیماری کرون (Crohn- التهاب ناحیه‌ای روده) نیز می‌توانند منشاء کم‌خونی باشند.
خستگی شدید یکی از نشانه‌های اولیه‌ی کم‌خونی است. دیگر علائم بارز این بیماری عبارتند از:
- سرگیجه
- سردرد
- خستگی
- حس تنگی نفس
- سردی انگشتان دست و پا
- ضربان قلب نامنظم
- رنگ پریدگی پوست بدن
رنگ پریدگی پوست ناشی از کمبود اکسیژن در اثر بیماری کم‌خونی است. این بیماری می‌تواند لثه‌ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. با وجود کم‌خونی، نه تنها لثه‌ها به رنگ سفید در می‌آیند بلکه بیمار متوجه رنگ پریدگی کل پوست بدن خواهد شد.
کاندیدیاز دهانی
کاندیدیاز (عفونت حاصل از قارچ‌های تیره) دهانی (برفک دهان) نوعی عفونت مخمر است که درون دهان فرد رشد می‌کند. قارچ‌هایی که منجر به بروز این عفونت می‌شوند در سایر نقاط بدن نیز مشکل آفرین هستند.
کاندیدیاز دهانی می‌تواند از سطح غشاء دهان به لثه‌ها و زبان منتقل شود. عفونت قارچی ممکن است سفید یا قرمز، یا حتی همزمان به هر دو رنگ درآید. در صورتی که قارچ‌ها به لثه‌ها منتقل شوند، به احتمال زیاد رنگ آنها سفید خواهد بود.
لوکوپلاکیا (Leukoplakia)
لوکوپلاکیا شرایط دیگری است که می‌تواند باعث شود بخشی از لثه به رنگ سفید درآید. این عارضه شامل لکه‌های ضخیم و سفیدی است که ممکن است سطح لثه‌ها، زبان و درون گونه‌ها را پوشش دهد. گاهی اوقات، این لکه‌ها آنقدر ضخیم هستند که مودار به نظر میی‌رسند.
منشاء این شرایط در اکثر مواقع عادات سبک زندگی فرد است که پیوسته منجر به ایجاد حساسیت درون دهان فرد می‌شوند. از جمله این عادات عبارتند از کشیدن سیگار یا جویدن تنباکو.
سرطان دهان
در برخی موارد، سفیدی لثه‌ها ممکن است حاکی از مشکلات جدی‌تر باشد، مثلا سرطان دهان که سرطان حفره‌ی دهان نیز نامیده می‌شود. این نوع سرطان ممکن است به سرعت منتشر شود و لثه‌ها، زبان و سقف دهان را تحت تاثیر قرار دهد.
ممکن است بیمار در دهان خود و در اطراف این قسمت‌ها متوجه برجستگی‌های کوچک مسطح و ریزی شود. این برجستگی‌ها ممکن است سفید، قرمز، یا به رنگ گوشت بدن باشند. خطر آنجاست که ممکن است سرطان دهان علامت و نشانه‌ای نداشته باشد، در نتیجه تشخیص آن با تاخیر خواهد بود.
کشیدن دندان
در صورتی که یکی از دندان‌ها توسط دندانپزشک کشیده شده باشد، ممکن است متوجه شوید که لثه‌های نزدیک دندان به رنگ سفید درمی‌آیند که ناشی از آسیب فرایند کشیدن دندان است. چند روز پس از آن، لثه‌ها مجددا به رنگ طبیعی خود بازمی‌گردند.
سفید کردن دندان‌ها
گاهی اوقات، پس از فرایند سفید کردن دندان‌ها در مطب دندانپزشک، ممکن است لثه سفید رنگ شوند. این عارضه یکی از عوارض کوتاه مدت مواد شیمیایی است که مورد استفاده قرار گرفته‌اند. ظرف چند ساعت پس از این فرایند، لثه مجددا به رنگ طبیعی خود باز خواهد گشت.
درمان سفیدی لثه‌ها
درست همانگونه که علل سفیدی لثه‌ها متفاوت هستند، درمان آن نیز به شرایطی بستگی دارد که در درجه‌ی اول منجر به تغییر رنگ لثه‌ها شده‌اند.
درمان التهاب لثه‌ها
مسواک زدن و کشیدن نخ دندان درست و دو مرتبه در سال مراجعه به دندانپزشک می‌تواند به درمان التهاب لثه کمک نماید. ممکن است پیشنهاد دندانپزشک جرم‌گیری، هموار کردن سطح ریشه‌ی دندان و یا پاکسازی با استفاده از لیزر باشد.
درمان آفت دهان
آفت‌های دهان از جمله بیماری‌هایی هستند که به سادگی قابل کنترل می‌باشند. در واقع این مشکل به صورت خود به خود و ظرف مدت یک تا دو هفته برطرف خواهد شد.
آفتی که پس از ۱۴ روز بهبود نیابد به این معناست که زخم آن نشان دهنده‌ی مشکل جدی‌تری است. در صورتی که به طور همزمان چند آفت در دهان وجود داشته باشد، ممکن است دندانپزشک دهانشویه یا قطره‌ی موضعی تجویز نماید.
درمان کم‌خونی
درمان کم‌خونی شامل تغییر رژیم غذایی است که می‌تواند به دریافت آهن و ویتامین B-12 مورد نیاز گلبول‌های قرمز خون کمک کند. از مکمل ویتامین C غافل نشوید زیرا به جذب موثر آهن کمک می‌نماید.
کم‌خونی ناشی از بیماری‌های التهابی تنها با درمان این نوع بیماری‌ها بهبود خواهد یافت.
درمان کاندیدیاز دهانی
کاندیدیاز دهانی معمولا با تجویز داروهای ضدقارچ درمان خواهد شد.
درمان لوکاپلاکیا
برای تشخیص لوکاپلاکیا، ممکن است دندانپزشک از سطح لکه‌های روی لثه نمونه برداری نماید. درمان این عارضه معمولا با اصلاح عادات سبک زندگی ممکن خواهد بود که در درجه‌ی اول به لکه‌ها مرتبط می‌باشند. مثلا، اگر سیگار می‌کشید باید آن را ترک کنید. خوردن مواد غذایی غنی از ویتامین B3 نیز به درمان آن کمک خواهد کرد.
درمان سرطان دهان
اکثر نمونه‌های سرطان دهان تشخیص داده نمی‌شوند تا اینکه سرطان در تمام دهان منتشر می‌شود و غدد لنفاوی را درگیر می‌نماید. درمان سرطان دهان تا حد زیادی به مرحله‌ی بیماری بستگی دارد و ممکن است شامل شیمی درمانی یا برداشت بخش‌ها یا غدد لنفاوی درگیر سرطان، با استفاده از جراحی باشد.